HÌNH VỊ LÀ GÌ
Chuyên mục
Dịch thuật và ngữ điệu họcNgôn ngữ học định kỳ sửNgôn ngữ học miêu tảNgôn ngữ học tri nhậnNgôn ngữ học đối chiếuNgữ nghĩa họcTừ vựng họcThư viện
LÊ Đình Tư(Trích từ: Lê Đình Tư & Vũ Ngọc Cân. Nhập môn ngữ điệu học. Hà Nội, 2009)
1. Hình vị – đơn vị ngôn ngữ bé dại nhất có nghĩa
Nhiều tín đồ cứ nghĩ về rằng, khi kết hợp các âm tố với nhau, ta sẽ có được các từ. Sự thực thì không phải lúc nào cũng như vậy. Nếu phối hợp các âm <ă>,
Bạn đang xem: Hình vị là gì
Như vậy, hình vị (hay từ tố) là đối chọi vị nhỏ dại nhất bao gồm nghĩa của ngôn ngữ, bọn chúng tồn tại bằng cách lặp đi lặp lại dưới cùng một dạng hoặc bên dưới dạng tương đối giống nhau trong các từ.
2. Từ là gì?
Tuy rằng xét ở nhiều khía cạnh, từ là đơn vị chức năng cơ bản, là đơn vị trung chổ chính giữa trong toàn thể hệ thống những đơn vị của ngôn ngữ, tuy nhiên việc xác định từ chưa hẳn lúc nào cũng dễ ợt và khó có thể nêu lên được một khái niệm thật đúng chuẩn về từ, bởi lẽ từ không hẳn là loại đơn vị thuần nhất. Từ hoàn toàn có thể khác nhau ở các khía cạnh: năng lực thay đổi bề ngoài cấu tạo, khả năng thể hiện sự vật, hiện tượng, khả năng biểu lộ khái niệm, khả năng bộc lộ đặc trưng, tính chất, hành động hay hoạt động, kĩ năng liên kết các đơn vị ngôn ngữ, khả năng biểu hiện trạng thái chổ chính giữa – sinh lý, v.v… vị vậy, họ sẽ nêu ra đây những đặc thù cơ bạn dạng của từ, để từ đó hoàn toàn có thể nêu lên một tư tưởng khả dĩ chấp nhận được về từ.Trước hết, từ là một kết cấu âm thanh, rất có thể được tách bóc ra khỏi chuỗi khẩu ca một cách tiện lợi và hiển nhiên, dựa vào vào những yếu tố cực kỳ đoạn tính. Trong một vài ngôn ngữ, như tiếng Séc, Pháp, cha Lan… thì yếu tố vô cùng đoạn đó là vị trí cố định của trọng âm trong từ. Phụ thuộc vào trọng âm tự mà người ta biết rõ khi nào thì từ bước đầu và kết thúc. Trong giờ đồng hồ Nga giỏi tiếng Anh thì chính là trọng âm lực, đương nhiên những chuyển đổi về độ dài của nguyên âm trong âm tiết với trọng âm và chất lượng của các nguyên âm một trong những âm ngày tiết không với trọng âm. Ở những ngôn từ có trọng music tính như giờ Nhật hay tiếng Hàn, bài toán nhận diện các từ được thực hiện nhờ sự phân biệt sự biến đổi về chiều cao của tiếng nói khi phát âm các âm tiết không giống nhau của từ. Trong lúc đó thì người việt nam lại phụ thuộc vào thanh điệu (đối với các từ một âm tiết), hoặc cả thanh điệu cùng trọng âm lực (đối với các từ đa tiết) để nhận diện những từ. Cấu tạo âm thanh của từ khá ổn định, tuy mức độ định hình có không giống nhau tuỳ theo từng ngôn ngữ. Cũng chính vì vậy nhưng mà từ hoàn toàn có thể được lưu giữ trong trí nhớ những thành viên của xã hội ngôn ngữ bên dưới dạng phần nhiều “hình hình ảnh âm thanh”.Thứ hai, từ bao gồm một cấu trúc vẻ ngoài tương đối chặt chẽ, không chất nhận được ta dễ dãi phá đổ vỡ nó bởi những phương thức như chêm xen những yếu tố không giống vào giữa các phần tử cấu tạo thành của chúng. Chẳng hạn, ta cần thiết chêm xen các từ như này, kia, ấy, của… vào thân các thành phần cấu tạo của các từ máy bay hay giáo trình. Trong những lúc đó thì máy giỏi không phải là một từ vì chưng ta có thể chêm xen những yếu tố không giống vào giữa hai phần tử “máy” với “tốt”, ví dụ: chiếc máy này tốt. Cũng chính vì vậy, tất cả những đơn vị có hiệ tượng ngữ âm cực kỳ giống nhau, nhưng đơn vị này là từ, còn đơn vị kia lại không phải là từ. Chẳng hạn, chân vịt trong nhỏ tàu thuỷ là một trong từ, tuy vậy chân vịt với tức là chân của bé vịt vậy nên hai từ.Thứ ba, từ bao gồm nội dung ý nghĩa hoàn chỉnh. Đối với những thực tự (hay còn được gọi là từ trường đoản cú vựng), tức phần đa từ bộc lộ sự vật, hiện nay tượng, quánh trưng, đặc thù v.v…, thì kia là câu chữ khái niệm về các sự vật hay hiện tại tượng… nhưng mà từ biểu thị. Ngôn từ khái niệm này là phần đông chỉnh thể. Nếu bao gồm một tác động nào đó nhằm mục tiêu chia giảm từ thành những bộ phận nhỏ dại hơn thì tính hoàn hảo của nội dung khái niệm đó sẽ bị phá vỡ. Thực vậy, từ té lòng trong giờ đồng hồ Việt biểu hiện khái niệm về trạng thái trung khu lý: ngán nản, ko muốn liên tiếp một các bước đang làm. Ví như ta chia giảm nó thành hai bộ phận là xẻ và lòng thì mỗi phần tử sẽ biểu thị một văn bản khái niệm hoàn toàn khác mà khi cùng laị, ta đã thu được một nội dung ý nghĩa sâu sắc khác, hoặc không thu được một nội dung chân thành và ý nghĩa rõ rệt như thế nào cả. Tuy nhiên, tính hoàn hảo của nội dung khái niệm ko phải lúc nào cũng giống như nhau ở tất cả các ngôn ngữ. Như tự ‘ink-pot’ (lọ mực) trong giờ đồng hồ Anh chẳng hạn, ta có thể phân tích nó thành “ink” (mực) với “pot” (lọ), trong đó mỗi bộ phận trong khi vẫn có chân thành và ý nghĩa hoàn chỉnh cùng nếu cùng hai ý nghĩa đó lại với nhau, bên cạnh đó ta vẫn thu được ý nghĩa sâu sắc giống như trường đoản cú ‘ink-pot’. Song, ngay lập tức cả trong số những trường hòa hợp như vậy, sự khác biệt giữa hai ý nghĩa sâu sắc vẫn tồn tại, tuy tất cả khó phân biệt hơn. Rất có thể diễn giải sự không giống nhau đó như sau: Ink + pot = ink với pot, còn ink-pot = pot nhằm đựng ink. Có thể dễ dàng phân biệt rằng, ngay cả khi không tồn tại mực, một chiếc lọ mực vẫn cứ được hotline là lọ mực chứ không y như trường vừa lòng “ink + pot” (lọ cùng mực), trong các số đó mực luôn luôn luôn phải bao gồm mặt. Như vậy, ý nghĩa sâu sắc của từ ink-pot vẫn chỉ là một trong nội dung có mang hoàn chỉnh, chứ chưa hẳn là vị hai câu chữ khái niệm cùng lại nhưng mà thành.Còn so với những từ không tồn tại chức năng bộc lộ khái niệm (gọi là hỏng từ hoặc trường đoản cú ngữ pháp) thì nội dung ý nghĩa đó là tác dụng ngữ pháp được quy định ngặt nghèo cho từng trường đoản cú trong khối hệ thống ngôn ngữ. đông đảo từ mà, và, nhưng lại của giờ Việt; i, do, iz, của tiếng Nga, hay of, on, but của tiếng Anh, sở dĩ hoàn toàn có thể đứng hòa bình và được bảo quản trong tâm trí của người Việt, bạn Nga, hay tín đồ Anh là vì tính hoàn hảo về tính năng ngữ pháp của chúng. Vị có tác dụng ngữ pháp riêng của bản thân mình mà mỗi lỗi từ đổi mới một từ độc lập, mặc dầu nhiều khi vẻ ngoài của chúng tất cả vẻ hệt như những phần tử của từ bỏ (tức là hình vị), như những giới từ mãng cầu (trên), v (trong), s (với) trong giờ Nga chẳng hạn; những từ đó không tồn tại trọng âm riêng rẽ và nhiều lúc phụ ở trong về mặt ngữ âm vào thực từ. Ý nghĩa của những từ này là những các loại quan hệ khác nhau giữa những từ mà bọn chúng được dùng làm biểu thị. Với xét về chức năng biểu thị quan hệ, từng hư từ 1 đơn vị duy nhất, không thể cố kỉnh thế, chứ không giống như các hình vị, vốn là những 1-1 vị hoàn toàn có thể dùng bình thường cho những từ và rất có thể bị sửa chữa thay thế (so sánh: singer
Từ là đơn vị chức năng cơ bạn dạng của ngôn ngữ, hoàn toàn có thể dễ dàng bóc tách khỏi chuỗi âm nhạc lời nói, gồm cấu trúc vẻ ngoài chặt chẽ, bao gồm nội dung ý nghĩa hoàn chỉnh cùng được sử dụng như là những vật tư có sẵn để tạo ra những đơn vị thông báo.
3. Những đơn vị tương tự từ
Trong ngôn ngữ, ở kề bên các từ, ta còn có thể nhận thấy một loạt những đơn vị chức năng tuy không hẳn là từ cơ mà có đặc điểm và công dụng giống như những từ. Ta gọi đó là những đơn vị tương đương từ.
4.1. Trước hết, đó là những nhóm ngữ cú hay có cách gọi khác là các các từ chũm định. Các nhóm ngữ cú được có mặt trong lịch sử dân tộc phát triển của một ngôn ngữ. Mỗi team ngữ cú là 1 trong tổ hợp từ, trong những số ấy từng từ trơ trẽn thường đã mất đi ý nghĩa vốn có của nó. Nghĩa của group ngữ cú là nghĩa phổ biến cho cục bộ tổ hợp, chứ chưa phải là nghĩa của những từ cộng lại. Vày vậy, để rất có thể hiểu được và sử dụng được những nhóm ngữ cú, ta thường bắt buộc ghi nhớ chúng như thể những chỉnh thể, cùng với nghĩa tầm thường cho toàn thể nhóm với khi sử dụng, ta tất yêu tuỳ tiện đổi khác tổ chức của chúng. Nói giải pháp khác, team ngữ cú gồm kết cấu nghiêm ngặt và ý nghĩa sâu sắc hoàn chỉnh. Nghĩa của group ngữ cú hoàn toàn có thể tương đương cùng với nghĩa của một từ, vì chưng vậy ta hoàn toàn có thể dùng chúng tựa như những từ bình thường. Mặc dù nhiên, cũng có thể có những đội ngữ cú mà cấu trúc và chân thành và ý nghĩa rất kiểu như với gần như nhóm trường đoản cú tự do, dẫu vậy đã được cố định hóa cùng được cộng đồng sử dụng như thể những đơn vị chức năng có sẵn. Như vậy, các nhóm ngữ cú là những đối chọi vị ngôn ngữ được tạo nên và duy trì trong cộng đồng ngôn ngữ như là những đơn vị có sẵn, do vậy chúng không không đủ sau một hoạt động giao tiếp ngôn ngữ. Hầu như thành viên trong cộng đồng đều phải ghi nhớ bọn chúng như ghi nhớ những từ bình thường.
Trong những nhóm ngữ cú, fan ta thường tách biệt hai loại:
a/ Thành ngữ
Đó là những tổ hợp từ tất cả tính ổn định cao về tổ chức vẻ ngoài và nghĩa. Thành ngữ được tạo ra theo các cách, nhưng thường có một đặc điểm chung là những từ tạo nên thành ngữ đã không còn hẳn tính độc lập của chúng, vì thế ta hay không thể giải thích được tại sao tại sao bọn chúng được kết hợp với nhau, và chẳng thể suy ra nghĩa của thành ngữ bằng phương pháp tìm phát âm nghĩa của những từ hòa hợp thành. Chẳng hạn, thành ngữ “mạt cưa, mướp đắng” tất cả nghĩa là: ‘tay đáo để lại gặp mặt tay đáo để khác,; nghĩa đó quan yếu suy ra tự nghĩa của các từ mạt cưa và mướp đắng, vốn là tên thường gọi của nhì sự vật không có liên quan lại gì cùng với nhau với lại càng không tồn tại liên quan tiền gì với nghĩa của thành ngữ. Bởi vì vậy, khi áp dụng một thành ngữ, fan ta thường không suy nghĩ nghĩa của những từ kết cấu nên nó mà chỉ nghĩ đến ý nghĩa chung của cả tổ hợp mà thôi. Cùng cũng bởi vì không giải thích được lý do kết cấu của thành ngữ mà fan ta cấp thiết tùy tiện thay đổi cấu chế tạo của chúng. Những tổng hợp từ như: bà bầu tròn bé vuông; lọt mắt xanh; nằm sợi nếm mật, v.v. Là hầu như thành ngữ.
Xem thêm: Họp Là Gì ? Id Cuộc Họp Là Gì
b/ cửa hàng ngữ
Đó là đa số lối nói do thực hiện lâu ngày nhưng mà quen dần cùng trở lên định hình về tổ chức hiệ tượng và nghĩa. Khác với thành ngữ, trong cửa hàng ngữ, những từ vẫn còn đó giữ được tính chủ quyền tương đối của chúng, chính vì như vậy thường ta hoàn toàn có thể suy ra nghĩa của quán ngữ bằng phương pháp tìm hiểu ý nghĩa sâu sắc của các từ phù hợp thành. Nói chung, ta đều rất có thể giải yêu thích lý do cấu trúc của quán ngữ. Chẳng hạn, quán ngữ “đẹp như tiên” là quán ngữ so sánh. Dựa vào chân thành và ý nghĩa của các từ trong quán ngữ này, ta hoàn toàn có thể hiểu ngay được chân thành và ý nghĩa của nó. Bởi hiểu được ý nghĩa cấu trúc của cửa hàng ngữ buộc phải đôi khi, ta bao gồm thể thay đổi chút không nhiều thành phần kết cấu của chúng. Chẳng hạn, ta có thể mở rộng quán ngữ bên trên thêm một chút ít thành “đẹp như tiên sa”, hay cửa hàng ngữ “khỏe như voi” có thể thay bởi “khoẻ như trâu”. Toàn bộ những lối nói như: nói gồm bàn thờ, khôn nhà dại dột chợ, lỏng lẻo như tự vào đền, khoẻ như voi, v.v. Phần lớn là hồ hết quán ngữ. Như vậy, rất có thể thấy rằng quan hệ giữa những từ tạo ra thành quán ngữ không kiên cố như vào thành ngữ, vị đó đôi khi các cửa hàng ngữ được sử dụng y như các cụm từ từ bỏ do.
c/ từ bỏ phức.
Trong mỗi ngôn ngữ, ta còn có thể nhận thấy rằng, có một số trong những từ luôn luôn được một yếu tố cú pháp thắt chặt và cố định đi kèm. Khi áp dụng những tự như vậy, ta chẳng thể tuỳ tiện biến hóa hay gạt quăng quật yếu tố cú pháp ấy đi. Chẳng hạn, trong giờ đồng hồ Việt, gồm từ ‘ghen’ được sử dụng với hai nghĩa: 1/ ghen tị và 2/ tị tuông. Ở nghĩa vật dụng nhất, trường đoản cú này bao giờ cũng được thực hiện kèm cùng với giới trường đoản cú ‘với’ (‘ghen với ai’), còn ngơi nghỉ nghĩa đồ vật hai, nó chỉ được sử dụng một mình. Khi áp dụng từ này với nghĩa thiết bị nhất, người việt không thể trường đoản cú ý gạt quăng quật giới từ bỏ ‘với’ hay cụ vào đó một nhân tố khác. Vì vậy, nói cách khác rằng: ‘ghen với…’ là 1 kết cấu kiên cố và trả chỉnh; nó được áp dụng như là một đơn vị có sẵn. Loại đơn vị này ngôn ngữ nào thì cũng có, ví như look at (nhìn), look for (tìm) trong giờ Anh chẳng hạn. Ta gọi đó là các từ phức. Mong muốn sử dụng đúng các từ phức, tín đồ ta nên ghi lưu giữ chúng như thể những đơn vị có sẵn.d/ Cuối cùng, trong những ngôn ngữ, đều phải sở hữu tồn tại một trong những tổ hợp từ dùng để biểu lộ những sự vật, hiện tượng lạ hay khái niệm cơ mà trong ngôn từ đó ko có vẻ ngoài từ thích hợp đứng làm cho cái thay mặt vật chất, lấy một ví dụ như: ‘máy cất cánh lên thẳng’, ‘trường đại học tổng hợp’ trong giờ Việt, ‘forget-me-not’ (hoa lưu giữ li), ‘organ-grinder’ (người chơi bầy quay) trong giờ Anh, tốt ‘moxkitnaja xetka’ (cái màn), ‘p’es’ernưi trelov’ek’ (người làm việc hang) trong giờ đồng hồ Nga. Các nhóm từ này lúc nào cũng vận động như là số đông chỉnh thể tất cả sẵn và trọn vẹn tương ứng với từ về mặt chức năng, vì vậy hoàn toàn rất có thể xem chúng như là những đơn vị chức năng tương đương từ cùng cũng rất có thể gọi bọn chúng là những từ phức, hoặc là đơn vị trung gian như một vài nhà phân tích đề nghị.
Từ vựng
Toàn bộ vốn từ và những đơn vị tương đương từ như vừa trình diễn ở trên có tác dụng thành vốn tự vựng của ngôn ngữ. Như vậy, tự vựng không chỉ gồm 1 loại đơn vị chức năng thuần duy nhất mà với nhiều loại đơn vị khác nhau. Tuy nhiên, công năng chung của các loại đơn vị chức năng từ vựng là có cấu tạo bền vững, ý nghĩa sâu sắc hoàn chỉnh, có thể tách ra ngoài chuỗi lời nói để đứng độc lập và có thể trực tiếp kết phù hợp với nhau theo số đông quy tắc nhất thiết thành các đơn vị thông báo. Về cơ bản, những đơn vị trường đoản cú vựng là những đơn vị lớn tuyệt nhất mà những thành viên của một xã hội ngôn ngữ cần ghi lưu giữ để thực hiện trong vận động giao tiếp ngôn ngữ. Các đơn vị to hơn, như câu chẳng hạn, hoàn toàn không bao gồm tính đề xuất về khía cạnh ghi nhớ như vậy; bọn họ chỉ phải ghi nhớ các quy tắc tổ hợp những đơn vị từ bỏ vựng thành câu là đủ. Bởi vì vậy, số lượng câu mà một cộng đồng hoàn toàn có thể sản hình thành là vô cùng, trong khi từ vựng là 1 trong tập vừa lòng hữu hạn các đơn vị.
Mặt khác, như đã nói sinh hoạt trên, những đơn vị nhỏ dại hơn trường đoản cú không có công dụng trực tiếp kết hợp với nhau thành những đơn vị thông báo: âm vị chỉ có thể kết phù hợp với nhau thành hình vị, hình vị chỉ rất có thể kết hợp với nhau thành từ. Nói biện pháp khác, các đơn vị nhỏ tuổi hơn từ không có công dụng kết vừa lòng trực tiếp với nhau thành những solo vị to hơn từ, ví như cụm từ và câu. Vậy, trường đoản cú là đối kháng vị nhỏ tuổi nhất có tác dụng kết hợp trực tiếp với nhau thành các đơn vị thông báo.
Xem thêm: Body On Frame Và Unibody Là Gì ? Ưu, Nhược Điểm Của Khung Gầm Body
Từ phần đông điều trình diễn ở trên, ta có thể đưa ra một định nghĩa tầm thường về tự vựng như sau:
Từ vựng của một ngôn từ là tập hợp toàn bộ những solo vị ngôn ngữ nào gồm cấu trúc hình thức bền vững, có nghĩa hoàn chỉnh, lớn số 1 về tính phải ghi nhớ so với các thành viên của xã hội và bé dại nhất về khả năng trực tiếp kết phù hợp với nhau để tạo ra các đơn vị thông báo.
